Mijn beroepservaring als psychotherapeut maakt mij vooral gevoelig voor de kwaliteit van persoonlijke interacties en het belang van zorg dragen. Ik hoop dat zorg- en opvoedingstaken in de samenleving ooit zodanig gewaardeerd worden, dat ze prioriteit krijgen op economische belangen. Echte luxe is niet dat men materieel niets tekort komt. Echte luxe is dat men van de wieg tot het graf ervaart dat men zwak mag zijn zonder dat iemand daar misbruik van maakt en dat men een plek heeft waar men niet op zijn hoede hoeft te zijn voor geweld, chantage en machtswellust. Ideaal komt daar nog bij dat men zich omringd voelt met liefde. Mensen die zich geliefd weten, hebben minder behoefte om zich met agressie, bedrog of andere machtsspelletjes een plaats te veroveren.
Het lijkt zo eenvoudig om erop te mogen rekenen dat mensen geen misbruik maken van de kwetsbaarheid van anderen. Toch vrees ik dat dit ideaal moeilijker te realiseren is dan de grootste wetenschappelijke of economische verwezenlijkingen. Mensen worden van alle kanten verleid om het gemakkelijkste te doen of kortstondig plezier na te streven. Vooruitgang van de mensheid heeft voor mij niets van doen met nog meer technologische snufjes of nog betere geneesmiddelen.
De meest dramatische wending in het wereldgebeuren zou er voor mij in bestaan dat mensen leren hoe ze kunnen kiezen om het goede te doen, dat ze leren vanuit zichzelf verantwoordelijkheid te nemen om anderen zo weinig mogelijk schade te berokkenen en zorgzaam om te springen met alles wat kwetsbaar is (inclusief onze planeet). Ik ben geen voorstander van steeds meer regels en sancties om gedrag in goede banen te leiden. Ik hoop wel dat er ooit wereldwijde vormingsprogramma's komen waarin mensen gestimuleerd worden tot reflectie op wat werkelijk van waarde is en concreet leren zorg dragen voor zichzelf en anderen. Daarvoor zal het ook nodig zijn dat mensen de ruimte krijgen om hun levensgeschiedenis onder de loep te nemen. Pas als de eigen problematiek erkenning krijgt, is het realistisch dat de vicieuze cirkel van schade berokkenen aan anderen doorbroken wordt.
Voor een veranderde houding tegenover zichzelf en de omgeving is een innerlijke transformatie nodig, waarbij echte waarden zich ankeren in het hart van de mensen. Het zou een ware revolutie zijn als we een humanere wereld krijgen waarin niet macht, geld, ego of eigenbelang, maar wel de ethische keuze van zorg dragen voor het kwetsbare, bepalend is voor het grondpatroon van spreken en handelen.
